Cần Thơ đặt mục tiêu đến năm 2030 trở thành trung tâm logistics đa phương thức, giảm chi phí vận tải và nâng sức cạnh tranh hàng hóa, trung tâm tập trung và phân phối hàng hóa, kết nối các tuyến vận chuyển trong mạng lưới logistics (Hub Logistics).
Logistics vùng còn nhiều điểm nghẽn
Trong nhiệm kỳ qua, tăng trưởng kinh tế TP Cần Thơ đạt mức khá nhưng chưa tạo được đột phá tương xứng vai trò trung tâm vùng. Nhiều công trình hạ tầng chiến lược như sân bay, cảng biển vẫn chưa khai thác hết công suất; kết nối logistics đường thủy, đường bộ, kho bãi chưa liền mạch.
Cảng Cần Thơ là một trong tuyến vận tải đường biển, sông nội địa TP Cần Thơ.
Theo UBND TP Cần Thơ, thành phố đặt mục tiêu đến năm 2030 quy mô GRDP đạt tối thiểu 717.000 tỷ đồng, GRDP bình quân đầu người khoảng 215 triệu đồng/năm; dịch vụ chiếm hơn 45%, công nghiệp - xây dựng chiếm hơn 35% và nông nghiệp giảm dưới 16%.
Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ Nguyễn Văn Khởi cho biết thành phố có lợi thế lớn khi sở hữu đồng thời cảng biển, sân bay quốc tế và mạng lưới đường thủy nội địa dày đặc. Nhưng để trở thành trung tâm logistics hiện đại, Cần Thơ phải khắc phục nhiều hạn chế.
"Hạ tầng logistics chưa đồng bộ; doanh nghiệp phần lớn quy mô nhỏ, thiếu dịch vụ tích hợp theo chuỗi giá trị; cơ chế chính sách còn bất cập. Thành phố đang triển khai các giải pháp đột phá để hướng đến "Hub Logistics" đa phương thức quốc tế vào năm 2030", ông Khởi nhấn mạnh.
TS Bùi Thiên Thu, Phó Chủ tịch Hội Cảng - Đường thủy - Thềm lục địa Việt Nam, phân tích vận tải thủy đang đảm nhiệm gần 80% lượng hàng hóa của ĐBSCL, nhưng hạ tầng vẫn yếu: luồng tuyến bị bồi lắng, tĩnh không cầu thấp, cảng tiếp nhận tàu container hạn chế.
Theo ông Thu, dù chi phí vận tải thủy thấp hơn nhiều so với đường bộ và đường sắt, nhưng đầu tư cho đường thủy còn thấp, dẫn đến chưa tận dụng hết lợi thế tự nhiên của vùng.
Sơ đồ tuyến vận tải đường biển - sông nội địa kết nối 2 cảng Cái Cui và Cái Mép rút ngắn thời gian đường bộ từ 48 giờ xuống còn 15 giờ.
Xây dựng Trung tâm logistics hạng I
Ông Trần Văn Minh, Giám đốc Cảng vụ Đường thủy nội địa khu vực IV, cho biết nhu cầu vận chuyển hàng xuất khẩu của ĐBSCL mỗi năm lên đến hàng chục triệu tấn, nhưng vùng vẫn thiếu: Cảng nước sâu tiếp nhận tàu container lớn; Trung tâm logistics hạng I và các trung tâm vệ tinh; Bãi container rỗng, kho lạnh, đơn vị kiểm định chuyên ngành tại chỗ.
Do thiếu các mắt xích này, hàng hóa phải vận chuyển lên TP.HCM để xuất đi, làm tăng chi phí và giảm năng lực cạnh tranh của nông sản vùng.
Ông Minh đề xuất ưu tiên cải tạo, nạo vét luồng sông Hậu, nhất là luồng Định An và kênh Quan Chánh Bố, nhằm nâng khả năng tiếp nhận tàu lớn. Đồng thời, phải tăng cường kết nối đa phương thức giữa đường thủy - đường bộ - đường sắt - hàng không, giúp dòng hàng từ cảng đến nhà máy và vùng nguyên liệu được thông suốt.
Tín hiệu vui là vừa qua, cảng Cái Cui (TP.Cần Thơ), DP World phối hợp cùng Công ty cổ phần Vận tải container VIMC chính thức ra mắt tuyến vận tải đường biển - sông nội địa mới mang tên Mekong Express, kết nối 2 cảng Cái Cui và Cái Mép.
Tuyến vận tải Mekong Express được khai thác 2 chuyến mỗi tuần, dịch vụ vận chuyển bằng sà lan giúp rút ngắn thời gian trung chuyển từ 48 giờ cho lộ trình bằng đường sông xuống chỉ còn 15 giờ, nhờ kết hợp tuyến đường sông và đường biển, tương đương cải thiện 70% thời gian. Quãng đường vận chuyển cũng được rút ngắn từ khoảng 367km xuống còn 200km, góp phần tối ưu hiệu quả, tiết kiệm chi phí cho các chủ hàng trên toàn quốc.
Tàu chuẩn bị cập bến cảng Cái Cui, TP Cần Thơ.
Hiện Cần Thơ đặt mục tiêu đến năm 2030 trở thành "Hub Logistics" đa phương thức quốc tế của ĐBSCL, đóng vai trò trung tâm kết nối hàng hóa của toàn vùng. Thành phố định hướng giảm mạnh chi phí vận tải hàng nông sản - nhóm hàng xuất khẩu chủ lực của ĐBSCL, thông qua phát triển đồng bộ hạ tầng và dịch vụ logistics.
Một trong những nhiệm vụ trọng tâm là xây dựng Trung tâm logistics hạng I, gắn với mạng lưới depot vệ tinh ở các quận, huyện nhằm gia tăng năng lực gom hàng, phân phối và dịch vụ giá trị gia tăng.
Song song đó, Cần Thơ hướng đến hoàn thiện kết nối đa phương thức giữa đường thủy, đường bộ, cảng biển và sân bay, bảo đảm dòng hàng hóa được vận chuyển thông suốt, rút ngắn thời gian trung chuyển.
Khi hệ thống này vận hành hiệu quả, tỷ trọng dịch vụ logistics sẽ đóng góp quan trọng, giúp ngành dịch vụ của thành phố phấn đấu chiếm hơn 45% GRDP vào năm 2030.