Giải pháp nhà ở đa thế hệ hòa hợp giữa hiện đại và truyền thống làng ven đô
Trong bối cảnh các làng ven đô Hà Nội biến đổi nhanh bởi đô thị hóa, bài toán tổ chức nhà ở đa thế hệ ngày càng phức tạp, đòi hỏi vừa đáp ứng tiện nghi sinh hoạt vừa giữ được bản sắc không gian.
Không gian sống trong bối cảnh làng đô thị hóa
Sự chuyển mình của các vùng ven đô khiến nhiều làng xóm truyền thống dần thay đổi diện mạo. Những ngôi nhà mới với kích thước lớn và hình khối mạnh đôi khi tách rời khỏi ngữ cảnh xung quanh, làm đứt gãy kết cấu không gian và thói quen sinh hoạt cộng đồng.
Xung quanh khuôn viên nhà được trồng nhiều cây xanh.
Trên khu đất gia đình đã sinh sống qua nhiều đời ở Long Biên (Hà Nội), Long Biên Villa được thiết kế nhằm bảo tồn tinh thần nơi chốn, thay vì chỉ thay thế một ngôi nhà cũ bằng hình thức mới.
Văn phòng APDI Architecture tiếp cận công trình với quan điểm kiến trúc phải nuôi dưỡng lối sống, chứ không chỉ tạo dựng vật thể.
Đại diện Văn phòng APDI Architecture chia sẻ: "Thiết kế nhà ở cho ba thế hệ không chỉ là bố trí phòng và diện tích. Quan trọng là phải tạo được nhịp sống gia đình - nơi các thế hệ có thể gặp nhau tự nhiên, nhưng vẫn giữ được sự độc lập".
Việc giữ lại cây ăn quả lâu năm trở thành điểm tựa ký ức, đóng vai trò trung tâm kết nối các không gian.
Thay vì xây dựng một khối nhà lớn, nhóm thiết kế của Văn phòng APDI Architecture phân chia công trình thành nhiều khối nhỏ liên kết qua sân, hiên, giếng trời và vườn.
Cách tổ chức đặc - rỗng này tạo ra sự linh hoạt, đồng thời giúp công trình hòa nhập với không gian xung quanh.
"Ký ức không phải là thứ để mô tả bằng hình thức mà phải được nuôi trong không gian sống. Việc giữ hai cây cũ vừa là sự tôn trọng lịch sử nơi ở, vừa là trục kết nối cảm xúc giữa thế hệ trước và thế hệ sau", đại diện Văn phòng APDI Architecture nhấn mạnh.
Tổ chức không gian theo nhịp sống đa thế hệ
Không gian được triển khai theo chiều đứng, phù hợp nhu cầu từng thế hệ. Tầng một dành cho ông bà với mặt bằng liền mạch, hạn chế bậc cấp, ưu tiên ánh sáng tự nhiên và sự tiện lợi trong di chuyển.
Tầng hai là khoảng giao thoa của gia đình, nơi diễn ra sinh hoạt chung, thư viện và sân chơi ngoài trời của trẻ nhỏ.
Phòng khách, phòng bếp, bàn ăn mở ra sân và hiên, đảm bảo thoáng khí và gợi nhịp sống gần thiên nhiên.
Tầng hai được tổ chức như khu vực sinh hoạt chung, kết hợp thư viện và sân chơi ngoài trời, giúp duy trì sự gần gũi và nhịp sống gắn kết giữa các thành viên trong gia đình.
Không gian vui chơi dành cho trẻ nhỏ.
Không gian riêng tư của bố mẹ và các con lớn được bố trí trên tầng ba và tầng lửng, với ban công, vườn treo và khoảng thông tầng đan xen, vừa đảm bảo riêng tư vừa duy trì sự gắn kết giữa các thành viên trong gia đình.
Văn phòng APDI Architecture cho biết: "Nhà đa thế hệ cần tránh hai thái cực: Hoặc quá đóng kín, hoặc quá mở khiến mất đi sự riêng tư của mỗi cá nhân. Chúng tôi giải quyết bằng việc phân lớp không gian theo chiều đứng, nhưng luôn duy trì các điểm gặp gỡ tự nhiên".
Phòng ngủ của bố mẹ tại tầng 3 được thiết kế hài hoà, theo phong cách tối giản.
Giải pháp vi khí hậu phù hợp vùng Bắc Bộ
Công trình ưu tiên thông gió tự nhiên nhờ hệ giếng trời và cửa lệch tầng. Mái đua và lam che nắng hạn chế bức xạ trực tiếp, trong khi lớp cây xanh và sân hiên đóng vai trò điều tiết vi khí hậu. Nhờ vậy, ngôi nhà hạn chế phụ thuộc thiết bị cơ nhiệt và duy trì môi trường sống dễ chịu quanh năm.
Gạch trần, gỗ và bê tông xám được sử dụng theo cách giản dị nhưng tinh gọn, tạo cảm giác quen thuộc mà vẫn hiện đại.
Long Biên Villa không mô phỏng hình thức kiến trúc truyền thống mà kế thừa tinh thần của nó thông qua cách tổ chức không gian và lựa chọn vật liệu.
Gạch trần, gỗ và bê tông xám được sử dụng theo cách giản dị nhưng tinh gọn, tạo cảm giác quen thuộc mà vẫn đương đại.
Cấu trúc cổng - sân - hiên - nhà được tái hiện bằng ngôn ngữ mới, phù hợp với đời sống hiện đại nhưng không tách rời cội nguồn.
Long Biên Villa mở ra một hướng tiếp cận kiến trúc bền vững, nhân văn và phù hợp với môi trường sống ven đô hiện nay.
Long Biên Villa cho thấy nhà ở đa thế hệ trong bối cảnh đô thị hóa có thể đạt sự cân bằng giữa tiện nghi và bản sắc, bằng việc đặt trọng tâm vào tổ chức không gian, nhịp sống và ký ức cư trú, công trình mở ra một hướng tiếp cận kiến trúc bền vững và nhân văn cho vùng ven đô hiện nay.
