Biến ngôi nhà thành môi trường tương tác thông minh, phù hợp nhu cầu cá nhân đang trở thành xu hướng thiết kế, xây dựng nhà ở. Theo các chuyên gia, từ thiết kế nội thất đến vận hành, AI góp phần nâng cao chất lượng sống, tối ưu tiện nghi sử dụng.
Nhà thông minh - xu hướng mới
Năm 2024, khi sửa nhà, chị Nguyễn Thị Hạnh (phường Cầu Giấy, TP Hà Nội) đã đầu tư hệ thống nhà thông minh tích hợp các công nghệ hiện đại như cảm biến chuyển động, điều khiển chiếu sáng tự động, kiểm soát khí hậu và an ninh chủ động vào ngôi nhà của mình.
AI được xem là bộ não điều khiển thông minh trong không gian sống thực tế.
Chị Hạnh cho biết: Nhờ cảm biến chuyển động và ánh sáng, đèn trong các phòng tự kích hoạt khi có người bước vào và tắt khi không còn ai hiện diện. Hệ thống điều hòa được thiết lập nhiệt độ theo từng khung giờ. Ban đêm, nhiệt độ được điều chỉnh nhẹ nhàng để phù hợp với giấc ngủ của các thành viên trong gia đình.
Cơ quan quản lý nhà nước cũng cần xây dựng khung pháp lý, quy định cụ thể về quyền riêng tư, an toàn dữ liệu và đặc biệt là trách nhiệm của nhà cung cấp thiết bị thông minh.
Ông Khổng Đức Dũng, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Giáo dục NESA
Về mặt an ninh, chị Hạnh chọn lắp đặt camera tích hợp nhận diện khuôn mặt tại cửa chính.
Hệ thống có khả năng phân biệt người thân và người lạ, đồng thời gửi cảnh báo về điện thoại khi phát hiện chuyển động bất thường.
Chị Hạnh là một trong số nhiều khách hàng sử dụng các giải pháp thông minh trong xây dựng, cải tạo nhà ở. Kiến trúc sư (KTS) Mai Hồng Phong, Công ty TNHH Kiến trúc và Nội thất PT Home design cho biết, xu hướng sử dụng giải pháp nhà thông minh ứng dụng trí tuệ AI đang phát triển, đặc biệt là các công trình nhà ở cao cấp và căn hộ đô thị.
Trước đây, thiết kế nội thất tập trung vào công năng và thẩm mỹ. Nhưng nay, các KTS còn quan tâm đến khả năng tương tác giữa con người và không gian thông qua công nghệ.
Theo KTS Mai Hồng Phong, tích hợp công nghệ cần sự phối hợp chặt chẽ giữa KTS, kỹ sư và đơn vị cung cấp giải pháp. Nếu không đồng bộ từ đầu, công trình sẽ gặp khó khăn trong vận hành, bảo trì hoặc nâng cấp sau này.
Cá nhân hóa trải nghiệm sống bằng AI
Ông Khổng Đức Dũng, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Giáo dục NESA cho biết, AI đang tạo ra một cuộc cách mạng trong thiết kế nội thất và không gian sống, vượt qua vai trò của một công cụ đơn thuần để trở thành đối tác sáng tạo trong thiết kế. Đồng thời, AI còn là một bộ não điều khiển thông minh trong không gian sống thực tế.
Các thiết bị thông minh trong ngôi nhà được tích hợp vào một hệ thống điều khiển trên điện thoại hoặc màn hình gắn tường.
Theo ông Dũng, thị trường nhà thông minh ở nước ta rất tiềm năng, bởi nhu cầu về cuộc sống tiện nghi, hiện đại ngày càng tăng, đặc biệt ở các đô thị lớn và nhóm khách hàng trẻ.
Ông Dũng cho rằng, trong tương lai gần, việc ứng dụng AI vào nhà ở thông minh sẽ theo xu hướng siêu cá nhân hóa, tập trung vào lĩnh vực sức khỏe và tiết kiệm năng lượng.
Là đơn vị chuyên cung cấp các giải pháp nhà thông minh, Công ty Alpha Smart Home đang ứng dụng AI để cá nhân hóa trải nghiệm sống, tối ưu vận hành và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dùng.
Ông Nguyễn Đức Anh, Giám đốc công ty cho biết, để cá nhân hóa trải nghiệm sống, hệ thống AI sẽ học thói quen sinh hoạt của từng thành viên trong gia đình.
Từ đó, kích hoạt các kịch bản phù hợp như: Buổi sáng rèm mở nhẹ, đèn sáng dần, nhạc thư giãn vang lên; buổi tối, ánh sáng chuyển sang tông vàng dịu, điều hòa duy trì ở mức vừa phải và chế độ an ninh được kích hoạt.
AI có khả năng hiểu ngữ cảnh hội thoại. Khi người dùng nói "tôi thấy hơi nóng", hệ thống sẽ tự điều chỉnh nhiệt độ và kích hoạt quạt trần. Nếu nói "tôi muốn xem phim", chế độ cinema sẽ được thiết lập: rèm đóng, đèn tắt, tivi bật.
Bên cạnh đó, AI phân tích thói quen sử dụng điện để đề xuất lịch hoạt động thiết bị hợp lý; nhận diện khuôn mặt để kiểm soát người ra/vào nhà. Phân tích giấc ngủ qua cảm biến và thiết bị đeo, điều chỉnh ánh sáng và nhiệt độ phòng ngủ để cải thiện chất lượng nghỉ ngơi…
Để cung cấp các giải pháp nhà thông minh hiệu quả cho người sử dụng, Công ty TNHH Thương mại và kỹ thuật Hồng Thủy đã nhập khẩu thiết bị từ các thương hiệu nước ngoài như: Theben (Đức), Visonic (Israel), Pyronix (Anh), Takex (Nhật)…
Theo đại diện công ty, việc chọn thiết bị từ những thương hiệu uy tín sẽ đảm bảo chất lượng, độ ổn định và hỗ trợ bảo hành tốt. Bên cạnh đó, công ty cũng xây dựng các gói dịch vụ từ cơ bản đến cao cấp để có thể tiếp cận tối đa các phân khúc khách hàng.
Cần hành lang pháp lý minh bạch
Ông Nguyễn Đức Anh cho biết, dù được kỳ vọng nâng cao chất lượng sống, giải pháp nhà thông minh tích hợp AI tại Việt Nam vẫn gặp nhiều thách thức.
Cụ thể, người dùng còn xem đây là sản phẩm xa xỉ, ngại thay đổi thói quen điều khiển thủ công. Chi phí đầu tư cao và thiếu nhân lực am hiểu công nghệ khiến thị trường chưa thể bứt phá.
AI đang tạo ra một cuộc cách mạng trong lĩnh vực thiết kế nội thất và không gian sống.
Ông Dũng chia sẻ: Để AI hoạt động hiệu quả, nó cần thu thập rất nhiều dữ liệu về thói quen sinh hoạt của người dùng. Điều này làm dấy lên lo ngại về khả năng bảo mật thông tin cá nhân.
Bên cạnh đó, các thiết bị thông minh đến từ nhiều nhà cung cấp khác nhau và chưa đồng bộ về một quy chuẩn công nghệ chung.
Theo ông Dũng, hiện nay, ứng dụng AI đang trong giai đoạn "luật chơi" chưa rõ ràng, còn thiếu quy chuẩn, tiêu chuẩn cụ thể. Việc xây dựng một bộ quy chuẩn, tiêu chuẩn chung cho AI trong kiến trúc - xây dựng sẽ giải quyết được vấn đề thiếu đồng bộ công nghệ.
Các quy chuẩn, tiêu chuẩn này đảm bảo các thiết bị từ các nhà sản xuất có thể "giao tiếp" được với nhau, tạo ra một hệ sinh thái thông minh liền mạch. Đồng thời, góp phần đánh giá chất lượng, độ an toàn và hiệu quả năng lượng của sản phẩm, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
"Một hành lang pháp lý minh bạch và bộ tiêu chuẩn đầy đủ sẽ thúc đẩy sự phát triển lành mạnh của thị trường và củng cố niềm tin người dùng", ông Dũng nhấn mạnh.