Bán nhà 2 giá: Rủi ro cho cả hai bên giao dịch

Theo Cục Thuế Hà Nội, bất động sản đất đai, nhà cửa là tài sản lớn, gắn liền với đời sống của gia đình, cá nhân. Pháp luật quy định đây là tài sản phải đăng ký sở hữu và quyền sử dụng đất. Vì vậy, khi mua bán chuyển nhượng bất động sản, việc thiết lập hồ sơ cẩn thận, chính xác, đầy đủ rất quan trọng. Hồ sơ chuyển nhượng và đăng ký là cơ sở pháp lý bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp cho người sử dụng, sở hữu và các giao dịch dân sự nếu có.

Thời gian qua, vì nhiều nguyên nhân khác nhau có những trường hợp khai không đúng giá giao dịch mua bán bất động sản đất đai, nhà, trong đó có cả các trường hợp do tư vấn trái pháp luật. Hậu quả có thể ảnh hưởng lâu dài tới tất cả bên mua - bán và liên quan.

Việc kê khai giá chuyển nhượng bất động sản không phù hợp trên hợp đồng mua bán, chuyển nhượng hay trên các tờ khai xác định nghĩa vụ thuế giảm số thuế phải nộp là hành vi vi phạm pháp luật, tiềm ẩn nhiều rủi ro như: Khi phát sinh khiếu nại, kiện cáo, tố cáo và các tình huống pháp lý khác.

Việc xác định, khai báo sai giá trị tài sản nhằm giảm tiền thuế phải nộp có thể gây nên những phiền hà, thiệt hại nếu cơ quan thuế, cơ quan bảo vệ pháp luật xác minh khi nghi ngờ có sự khai gian nhằm trốn thuế.

Vì vậy, Cục thuế Hà Nội khuyến nghị các tổ chức kinh tế, hộ gia đình, cá nhân khi phát sinh các giao dịch mua, bán, chuyển nhượng bất động sản cần thực hiện các thủ tục cẩn thận, chính xác, đúng quy định, trung thực về việc kê khai giá chuyển nhượng bất động sản trên hợp đồng mua bán, chuyển nhượng cũng như khi kê khai các nghĩa vụ thuế phát sinh để bảo vệ chính quyền lợi của người mua và người bán bất động sản.

Trường hợp người dân đã kê khai giá mua bán, chuyển nhượng bất động sản thấp hơn thực tế phát sinh, vì lý do nào đó không điều chỉnh được trên hợp đồng mua bán đã công chứng, người dân có thể chủ động liên hệ với cơ quan thuế trên địa bàn nơi phát sinh hoạt động mua, bán, chuyển nhượng để kê khai điều chỉnh bổ sung nghĩa vụ thuế thu nhập cá nhân và lệ phí trước bạ nhằm tránh những phiền hà về thuế có thể phát sinh khi cơ quan thuế và cơ quan bảo vệ pháp luật thực hiện xác minh điều tra.

Vi phạm pháp luật

Thông thường, khi giao dịch mua bán nhà đất, người bán phải nộp thuế thu nhập cá nhân là 2% tính trên giá trị chuyển nhượng ghi trên hợp đồng công chứng. Trường hợp giá ghi trên hợp đồng chuyển nhượng thấp hơn giá do UBND cấp tỉnh quy định thì sẽ nộp thuế theo giá do UBND cấp tỉnh quy định tại thời điểm chuyển nhượng.

Phía người mua thì đóng lệ phí trước bạ nhà, đất là 0,5% tính trên bảng giá đất của UBND cấp tỉnh ban hành tại thời điểm nộp lệ phí trước bạ.

Nếu giá chuyển nhượng được ghi thấp hơn trên hợp đồng thì doanh nghiệp sẽ phải đóng khoản này thấp hơn.

Để giảm bớt các khoản thuế này, gần đây, tại nhiều dự án, người mua và người bán thường "bắt tay" nhau khai báo giá bán giảm xuống. Ví dụ, 1 căn hộ có giá giao dịch 3 tỷ đồng nhưng trong đồng mua bán ra công chứng, giá chuyển nhượng chỉ là 1,8 tỷ đồng. Số tiền 1,2 tỷ đồng không phải chịu thuế.

Không những thế, tại nhiều dự án bất động sản, khách mua nhà còn đồng thuận để chủ đầu tư ghi giá thấp trong hợp đồng mua bán, chấp nhận trả thêm tiền chênh ngoài để giúp chủ đầu tư trốn thuế. Khoản tiền chênh ngoài được hợp thức bằng những hợp đồng tư vấn dịch vụ hoặc chủ đầu tư giao trực tiếp cho đơn vị môi giới thu…

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Tp.HCM (HoREA) khẳng định, việc kê khai giá bán nhà thấp hơn giá trị thực là hành vi vi phạm pháp luật về thuế của doanh nghiệp. Khi doanh nghiệp kê giá bán trong hợp đồng thấp hơn giá thực tế sẽ làm cho mức thu của Nhà nước bị giảm xuống. Khách hàng chấp nhận dù biết phạm luật, một phần do cơ chế hiện nay chưa thực sự chặt chẽ.

Theo Luật sư Nguyễn Văn Sơn (đoàn luật sư Tp.Hà Nội), hành vi của các doanh nghiệp, cá nhân khi ký hợp đồng mua bán nhà đất giá thấp hơn giá thực tế và thu giá chênh không hoá đơn là hành vi trốn thuế, vi phạm pháp luật của chủ đầu tư. Các cá nhân tham gia đều liên đới chịu trách nhiệm về tội trốn thuế, tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả, tội không tố giác tội phạm...

TP.HCM: Doanh nghiệp thuê khách sạn cho công nhân ở khi phường bị phong tỏa