Giảm điện năng, tăng thông thoáng

Năm 2017, chị Lê Thị Thùy Linh (sống tại phường Bồ Đề, TP Hà Nội) bắt đầu xây dựng ngôi nhà 5 tầng trên diện tích 125m². Thay vì chọn cách xây dựng phổ thông, chị quyết định áp dụng các giải pháp làm mát tự nhiên để ngôi nhà sử dụng ít điện hơn mà vẫn luôn được thoải mái.

Hệ cửa làm bằng tre, nứa để chắn bức xạ trực tiếp từ mặt trời.

Công trình được thiết kế để tận dụng ánh sáng và gió trời. Vào mùa hè, các lớp vật liệu mỏng được bố trí bên ngoài tường, giữa các lớp này đều có khoảng không giúp giảm nhiệt từ bên ngoài. Mùa đông, ánh nắng được đưa vào nhà để giữ ấm.

Tường nhà cũng được xây mỏng hơn so với công trình truyền thống, kết hợp với rèm và cửa mành để điều tiết nhiệt độ. Bên cạnh đó, căn nhà cũng được bố trí trồng nhiều cây, giúp cản ánh nắng một cách tự nhiên, làm cho ngôi nhà có nhiều mảng xanh, tràn đầy sức sống hơn.

Theo chị Linh, hệ thống cửa đi và cửa sổ được bố trí hợp lý, giúp thông gió xuyên phòng 100%. Nhờ đó, ngôi nhà luôn sáng và thoáng, không cần bật đèn vào ban ngày và giảm đáng kể số ngày phải dùng điều hòa trong mùa nóng.

Giải thích thêm về các giải pháp làm mát cho công trình này, KTS Lê Lương Ngọc, đại diện Công ty V-Architecture cho biết, tường bê tông có đặc điểm hấp thụ nhiệt vào buổi sáng từ mặt trời, đến buổi đêm sẽ nhả nhiệt bức xạ ra và làm cho căn phòng trở nên nóng hơn.

Để giải quyết vấn đề này, khi tham gia tư vấn cho công trình của chị Linh, công ty đã đưa ra giải pháp sử dụng hệ cửa làm bằng tre, nứa để chắn bức xạ trực tiếp từ mặt trời cho cửa nhôm kính bên trong, đồng thời tạo áp lực gió làm mát cho bức tường.

Vào mùa hè, chủ công trình có thể đóng cửa lam bên ngoài để che nắng và mở cửa nhôm bên trong để đón gió, những cơn gió sẽ len lỏi qua những kẽ hở của nan tre để đi vào bên trong căn nhà.

Đến mùa đông, chỉ mở của lam và đóng cửa nhôm để ánh nắng đi vào tăng nhiệt độ phòng, khiến không gian trở nên ấm hơn.

Công trình được xây dựng theo phong cách độc đáo, hòa hợp với thiên nhiên.

Lấy sức khỏe con người làm trung tâm cho các giải pháp

KTS Lê Lương Ngọc cũng chia sẻ, hiện nay, để làm mát cho công trình xây dựng, Công ty V-Architecture cũng đã ứng dụng nhiều giải pháp hiệu quả.

Có thể kể đến là giải pháp quy hoạch, công trình là nhà ở nằm trên khu đất có nhiều cây lớn, bóng mát; căn nhà được bố trí vào khu vực ít bóng cây, còn khu vực nhiều bóng cây sẽ bố trí làm sân vườn, mục đích là để cân bằng lượng bức xạ mặt trời trên toàn bộ khu đất, tạo một môi cảnh dễ chịu với nhiệt độ gần như bằng nhau tại tất cả các vị trí trong khu đất xây dựng công trình.

Giải pháp làm mát mặt hình khối, giải pháp này tập trung tối ưu hóa hiệu quả năng lượng thông qua kiểm soát bức xạ mặt trời; hình khối kiến trúc được nghiên cứu và tạo hình có chủ đích, giúp giảm góc chiếu nắng gắt vào mùa hè và tăng góc đón nắng vào mùa đông.

Ngoài ra, Công ty V-Architecture còn triển khai giải pháp làm mát bằng lớp vỏ bọc vách nhôm kính bên ngoài, tạo ra một "khoảng thở" cách nhiệt thiết yếu; giải pháp làm mát bằng chi tiết, sử dụng hệ "cánh gió" trên mặt tiền, phù hợp cho những căn nhà ống có một mặt thoáng.

Theo KTS Ngọc, việc làm mát công trình phải đặt người sử dụng vào trung tâm. Một công trình tốt phải đảm bảo sức khỏe cho người sử dụng cả về mặt sinh lý lẫn tâm lý.

Tiếp đó, công trình phải đem lại lợi ích về kinh tế cho người sử dụng trong quá trình xây dựng, vận hành và bảo dưỡng. Việc điều khiển vi khí hậu trong công trình một cách thụ động, sẽ tiết kiệm năng lượng vận hành công trình, góp phần bảo vệ môi trường.

Là một người chuyên thiết kế về nội thất, KTS Mai Hồng Phong cũng cho rằng, ngoài các yếu tố về vật liệu hay hệ thống thông gió, làm mát công trình cũng cần chú trọng vào cách tổ chức không gian bên trong.

Theo KTS Phong, việc bố trí nội thất hợp lý có thể tạo ra sự lưu thông không khí tốt hơn và giảm cảm giác oi nóng. Chẳng hạn, sử dụng rèm vải mỏng, màu sáng giúp phản xạ ánh sáng và hạn chế hấp thụ nhiệt. Các vật liệu như gỗ tự nhiên, đá mài hay gạch nung không chỉ mang lại cảm giác mát mẻ mà còn có khả năng điều hòa nhiệt độ.

Ngoài ra, màu sắc trong không gian sống cũng ảnh hưởng đến cảm nhận nhiệt. Các gam màu lạnh như xanh nhạt, trắng kem hay xám tro thường tạo cảm giác dễ chịu hơn trong mùa nóng. Việc bố trí cây xanh nhỏ trong nhà, đặc biệt ở các góc nhận ánh sáng cũng góp phần cải thiện vi khí hậu và tăng tính thẩm mỹ cho không gian.