Chắc hẳn nhiều người từng nghe câu nói của tiền nhân: "Nhất mệnh, nhì vận, tam phong thủy, tứ tích âm đức, ngũ độc thư". Nghĩa của câu đó là, đối với số phận một con người thì điều quan trọng nhất là mệnh, thứ hai đến vận, thứ ba là phong thủy, thứ tư là âm đức và tích công đức, thứ năm là đọc sách.

Việc chủ động cải tạo nơi ở và làm việc cho phù hợp với địa thế, cảnh quan và các yếu tố tự nhiên khác phù hợp với mình để có một cuộc sống hài hòa, khỏe mạnh và làm việc hiệu quả. Đó chính là phong thủy.

Như vậy, trong các yếu tố liên quan đến số phận con người thì phong thủy chỉ đứng thứ ba. Thế nhưng, thực tế trong cuộc sống thì con người ta lại rất coi trọng phong thủy, nếu không muốn nói là coi trọng nhất, là cớ tại sao?

Có thể giải nghĩa ngắn gọn các khái niệm trên thế này. Mệnh là yếu tố thiên định, do trời sinh. Mỗi con người khi sinh ra đã được mang một số mệnh và điều đó quyết định số phận của họ sau này.

Theo các môn Lý số phương Đông thì mệnh con người gắn chặt với thời điểm mà họ sinh ra gồm tứ trụ là năm, tháng, ngày, giờ sinh.

Theo khoa học hiện đại, thời điểm và địa điểm khi con người sinh ra chịu tác động của nhiều trường khác nhau như từ trường, điện trường, trường khí và luồng bức xạ của các thiên thể…không ai giống ai và nó quyết định khí chất, tính cách của mỗi người. Mà tính cách lại quyết định số phận. Ngạn ngữ phương Tây có câu: Gieo hành vi thì gặt thói quen/ Gieo thói quen thì gặt tính cách/ Gieo tính cách thì gặt số phận.

Vận là sự vận động của mệnh trên trục thời gian đến từng thời điểm nhất định trong cuộc đời con người. Vận cũng có thể coi như thời, là kết quả của mệnh sau khi chịu tác động của hoàn cảnh khách quan, là biểu hiện cụ thể của mệnh trong cuộc sống. Nếu coi mệnh như một đường trục thẳng thì vận giống như hình sin dao động quanh trục đó.

Phong thủy có thể hiểu nôm na là môi trường sống tác động lên con người.

Phong thủy chiết tự là "gió" và "nước", tựu trung lại là "khí". Có thể hiểu nôm na là môi trường sống tác động lên con người, trong đó có cả môi trường tự nhiên, môi trường xã hội và thế giới tâm linh.

Âm phúc là phúc đức của tổ tiên để lại và cũng là kết quả tích đức của bản thân.

Còn độc thư tức là đọc sách, ngày nay hiểu một cách khái quát đó là sự học hành, tích lũy kiến thức của bản thân.

Như vậy, có thể nói hai yếu tố đầu (mệnh và vận) là do thiên định, con người chỉ nắm bắt để hạn chế mặt xấu, phát huy mặt tốt chứ ít có thể tác động để thay đổi. Thậm chí có người còn cho rằng, nếu đã là số thì càng chạy xa để trốn tránh, số càng đến nhanh.

Có thể coi mệnh và vận là do trời định, còn tạo tích công đức (âm đức) và tích lũy tri thức (độc thư) là do tự thân con người thực hành. Còn phong thủy nằm ở giữa hai phạm trù đó, vừa liên hệ với thế giới tâm linh huyền ảo, thần bí, vừa liên quan trực tiếp đến môi trường xung quanh.

Nói một cách hình ảnh, con người ta không thể tự chọn được cho mình cha mẹ, ngày sinh tháng đẻ, nhưng hoàn toàn có thể chọn được cho mình nơi ở và làm việc. Thậm chí, có thể chủ động cải tạo nơi ở và làm việc cho phù hợp với địa thế, cảnh quan và các yếu tố tự nhiên khác phù hợp với mình để có một cuộc sống hài hòa, khỏe mạnh và làm việc hiệu quả. Đó chính là phong thủy.

Chính vì vậy, mặc dù chỉ là yếu tố thứ ba tác động đến số phận con người, đứng sau mệnh và vận, nhưng phong thủy lại là yếu tố mà con người có thể chủ động lựa chọn, vận dụng công năng trời đất để tác động vào số mệnh. Vì thế cho nên, phong thủy được con người bao đời nay vẫn quan tâm và ứng dụng để mang lại cuộc sống tốt đẹp nhất.

Tuệ An