Tạo dựng trục đô thị mới tạo đà phát triển

Những định hướng trong thực hiện nghị quyết tỉnh Phú Thọ mở ra kỳ vọng về một Phú Thọ bứt phá trong thập niên tới, trở thành cực tăng trưởng mới của vùng Thủ đô. Tái thiết không gian phát triển đô thị theo hướng mở, gắn với xây dựng các trục cảnh quan, công trình kiến trúc đặc sắc và tăng cường kết nối với các đô thị lớn. Trong đó, mở rộng vùng lõi đô thị trung tâm tỉnh theo hướng Việt Trì - Vĩnh Yên (trước đây), kết nối chặt chẽ với Cảng hàng không quốc tế Nội Bài, các đô thị lớn của vùng Đồng bằng sông Hồng và cả nước.

Phát triển đô thị hai bên sông Lô, sông Hồng, sông Đà và hai bên tuyến đường sắt tốc độ cao Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, đường sắt Lào Cai - Hà Nội qua địa bàn tỉnh, trong đó: Xây dựng mới, chỉnh trang các cầu kết nối qua sông với hình thái kiến trúc đặc sắc. Hình thành các công viên chuyên đề, không gian văn hóa, sáng tạo, nghệ thuật, giải trí và du lịch dọc ven sông. Phát triển đô thị theo chức năng đặc thù như đô thị theo định hướng giao thông công cộng (TOD), đô thị khoa học công nghệ, đô thị du lịch, đô thị công nghiệp... hai bên đường sắt.

Quy hoạch phát triển đô thị hai bên bờ Sông Lô với diện tích hơn 11.500 ha, mở ra viễn cảnh hình thành một không gian đô thị sinh thái, hiện đại, gắn với lợi thế ngã ba sông đặc trưng của Việt Trì. Theo định hướng, khu đô thị 11.500ha sẽ được chia thành 5 phân khu chức năng với những đặc thù riêng. Đô thị dịch vụ gắn với sân golf có diện tích 1.438,2ha. Đô thị dịch vụ công nghiệp chiếm 1.952,4ha. Đô thị thông minh - mô hình TOD có quy mô 2.046,6ha. Đô thị TOD - thương mại dịch vụ rộng 4.393,9ha. Cuối cùng là đô thị ven sông - trung tâm hành chính với diện tích 1.716ha.

Cách tiếp cận này cho thấy nỗ lực gắn đô thị với các mô hình mới như TOD (Transit-Oriented Development - phát triển đô thị định hướng giao thông công cộng), song hành cùng mảng xanh ven sông để cân bằng sinh thái.

Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ, ông Trần Duy Đông cho biết: Quá trình lập đồ án, các địa phương, đơn vị phải tăng cường trao đổi, phối hợp để giải quyết các vướng mắc phát sinh về quy hoạch phân khu trước đây; đảm bảo tính đồng bộ, giao thoa, liên kết giữa các phân khu. Trên cơ sở đó, tính toán phương án thiết kế hệ thống cầu vượt, đường giao thông, hầm chui kết nối… chú trọng đầu tư hệ thống sinh thái, thiết chế công cộng, đảm bảo khoa học, hài hòa về kiến trúc, cảnh quan.

Ông Trần Duy Đông cũng yêu cầu quy hoạch phải "bắt nhịp với xu hướng phát triển đô thị các nước phát triển, có luận cứ khoa học, tầm nhìn tương lai và sát với thực tiễn địa phương".

Đô thị ven sông - động lực mới của Phú Thọ

Sông Lô là con sông lớn chảy qua nhiều tỉnh trung du và miền núi phía Bắc. Việc lấy sông làm trục cảnh quan, hình thành dải xanh đô thị là hướng đi vừa bảo tồn, vừa phát huy giá trị bản địa. Việt Trì được xem là đô thị ngã ba sông và tiềm năng phát triển, là đô thị trung tâm tỉnh Phú Thọ, Việt Trì nằm ở ngã ba sông Hồng - sông Lô - sông Đà, được mệnh danh là "thành phố lễ hội về với cội nguồn dân tộc Việt Nam".

Sau nhiều năm phát triển, đô thị Việt Trì đã mở rộng với nhiều khu dân cư, công nghiệp, dịch vụ, song cũng đối mặt áp lực về hạ tầng, môi trường, không gian sống. Việc lập quy hoạch đô thị mới đóng trên địa bàn nhiều phường hai bên bờ Sông Lô không chỉ nhằm chỉnh trang không gian đô thị hiện hữu mà còn tạo động lực mở rộng, nâng tầm vị thế trung tâm vùng.

Vừa qua, UBND tỉnh Phú Thọ tổ chức hội thảo đóng góp ý tưởng Quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 phát triển khu đô thị hai bên bờ sông Lô, tỉnh Phú Thọ. Hội thảo đã tập trung vào các nội dung: Định hướng phát triển không gian đô thị hai bên bờ sông Lô, tầm nhìn trung tâm vùng Trung du, miền núi và đồng bằng Bắc Bộ; tổng quan những vấn đề pháp lý về quy hoạch, kinh nghiệm trong nước và thế giới về phát triển đô thị hai bên bờ sông; tổ chức không gian cảnh quan, văn hóa, du lịch ven sông Lô; các định hướng sử dụng đất, phân khu chức năng và huy động nguồn lực đầu tư; hạ tầng và giao thông ven sông và đô thị định hướng giao thông công cộng dọc tuyến đường sắt tốc độ cao Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng; cơ chế quản lý và triển khai thực hiện quy hoạch phân khu hai bên sông Lô…

Về định hướng Quy hoạch phân khu phát triển đô thị, TS.KTS Hồ Chí Quang, Viện trưởng Viện Kiến trúc Quốc gia cho rằng, quy hoạch phân khu phát triển hai bên bờ sông Lô gắn chặt với quy hoạch tỉnh Phú Thọ và vùng Đông bắc bộ có kết nối 2 dòng sông Hồng và sông Lô. Do vậy, quy hoạch này sẽ tuân thủ QHC nhưng có cơ chế áp dụng tính chất đô thị quốc tế - đô thị hiện đại, chuyển đổi số, tài chính…

Để hình thành và phát triển đô thị mới 2 bên sông Lô trong bối cảnh hiện nay, TS Phạm Thị Nhâm, nguyên Viện phó Viện Quy hoạch đô thị - nông thôn quốc gia nhấn mạnh, quy hoạch phân khu phát triển khu đô thị hai bên bờ sông Lô tính chất là đô thị mở rộng của TP Việt Trì nhưng có vị trí chiến lược quan trọng trong việc kết nối vùng và tạo động lực phát triển kinh tế xã hội của tỉnh mới. Vì vậy, với đô thị mới này, chúng ta cần tìm được triết lý về đô thị bên sông. Cần định vị được phần đế tổng thể của đô thị việt Trì cũng như kết nối toàn vùng như thế nào để tiếp nối, gắn kết nó.

Với quy mô lớn, tầm nhìn chiến lược và sự đồng bộ trong định hướng, quy hoạch phát triển đô thị hai bên bờ sông Lô được kỳ vọng sẽ mở ra không gian phát triển mới, hiện đại, văn minh và thân thiện với môi trường. Đây sẽ là động lực quan trọng góp phần đưa Phú Thọ trở thành trung tâm phát triển vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ trong giai đoạn tới.